فردوسی نامه

وبلاگی در ارتباط با حکیم فردوسی و شاهنامه

وبلاگی در ارتباط با حکیم فردوسی و شاهنامه

فردوسی نامه
بایگانی
آخرین نظرات

۱۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «فردوسی شیعه مذهب» ثبت شده است

فردوسی شیعه است (19)

عبدالجلیل قزوینی رازی، عالم برجسته و پر اطلاع شیعه در قرن ششم، در کتاب مشهور النقض معروف به بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض که یکی از مهم ترین و فصح ترین کتب نثر فارسی ست (تالیف در حدود560 هجری) نام فردوسی را در صدر اسامی شعرای
پارسی زبان وشیعه اثنی عشری آورده و از وی به عنوان یک شاعر شیعی متعصب یاد کرده است
او بیان میکند که:
اما از شعراء پارسیان که شیعی ومعتقد و متعصب بوده اند هم اشارتی برودبه بعضی.اولا فردوسی طوسی شیعی بوده است و در شاهنامه در مواضع (گوناگون)به اعتقاد خود اشارت کرده است...
النقض،عبدالجلیل قزوینی رازی،ص231

ابیات جعلی مدح خلفای سه گانه در شاهنامه(5)

استاد محیط طباطبایی پیرامون الحاقی بودن ابیات مدح خلفای سه گانه اهل سنت می نویسد:
صرف نظر از جنبه قدمت این روایت،سیاق سخن و اسلوب بیان این چهار بیت (ابیات مدح خلفا) بیش از آن چهار بیت اول، دور از سبک بیان فردوسی است، بلکه در مرتبه نازلی از شعر قرار دارد. و به هیچ وجه برای آنها فرض اصالت نمی توان کرد، زیرا بیان عقیده قبلی او با اینها تضاد دارد و باید آنها را دخیل شناخت.

فردوسی و شاهنامه  مجموعه مقالات محیط طباطبایی،ص108

نکته ای که در این مورد از یاد آوری آن نمی توان دریغ ورزید، توجه دقیق به متن اشعار دیباچه است که در صورت نخستین و بدون الحاق شش بیت ذکر صحابه از نظر وصل و فصل و سلاست و انسجام لفظی و معنوی، پر صورت دوم در نظر ذوق سلیم بی طرف ترجیح دارد و دقت در صورت دوم می نماید که ابیات ششگانه در تحریر دوم بر صورت تحریر اول افزوده شده است.
همان، ص109

فردوسی شیعه است(13)

دکتر صادق رضا زاده شفق ادیب، محقق و مترجم ایرانی:
فردوسی نسبت به ادیان خضوع و احترام داشته و نه تنها پیامبران ادیان را با ادب نام می برد بلکه روحانیان هر دین را هم احترام می گذارد
توان گفت کیش او اسلام است، توحید خدا و تصدیق نبوت حضرت محمد(ص) و نعت صحابه خاصه حضرت علی را کرده و به جاویدان بودن روان و وجود روزشمار و راست بودن آن سرای اشارات نموده است
تمایلات شیعی او نیز از نعت و خاصه از هجویه پیداست و عروضی سمرقندی هم اشاره بدان نموده است

فرهنگ شاهنامه، با شرح حال فردوسی و ملاحظاتی در باب شاهنامه، تهران، مجمع ناشر کتاب،1320، ص42

فردوسی شیعه است(10)

دکتر حسن انوری( استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی) و دکتر جعفر شعار ( پژوهشگر ادبی، مصحح و استاد زبان و ادبیات فارسی) :

فردوسی مسلمان، شیعه، معتزلی و دوستدار خاندان پیغمبر و علی (علیه السلام) بود و راه رهایی و رستگاری را در دین و دانش می جسته است.

غمنامه رستم و سهراب، نشر قطره، تهران، 1375، ص15

ابیات جعلی مدح خلفای سه گانه در شاهنامه(3)

دکتر جلیل دوستخواه نویسنده، ایرانشناس و شاهنامه پژوه معروف ایرانی با تایید شیعه بودن فردوسی در مورد ابیات مدح خلفای سه گانه اهل سنت می نویسد
گواهی نظامی عروضی نویسنده کتاب بلند آوازه چهار مقاله که در هنگام بحث در مورد زندگی و هنر فردوسی با آوردن بیت هایی از دیباچه شاهنامه در اشاره به مذهب فردوسی، بر شیعی بودن شاعر تاکید می ورزد و با آن که خود از پیروان تسنن بوده است، به هیچ روی سخنی از چهار بیت مورد بحث و  ستایش هر چهار خلیفه از زبان فردوسی به میان نمی آورد، سند مهمی در راستای بازشناخت افزودگی این چهار بیت است
ناهمگونی میان باورِ مذهبی فردوسی با اعتقاد مذهبی بیشتر ایرانیان( پیروان مذاهب چهار گانه اهل سنت‌) موجب شد تا سرانجام کسی در حدود پایان سده ششم و آغاز سده هفتم برای پایان بخشیدن به آن غائله مذهبی و از میان بردن آن بحران به خیال خود به چاره جویی پرداخته و بنا بر رسم دیرینه ما ایرانیان، راه حل مساله را در حذف صورت مسأله (در اینجا شیعه بودن فردوسی) یافته و این چهار بیت را سروده و ناشیانه به دیباچه شاهنامه پیوند زده است

ایران شناسی، سال نهم، بهار1376، شماره 33، رهنمود دیگر به افزودگی چهار بیت در دیباچه شاهنامه، جلیل دوستخواه، ص94 و 95

فردوسی شیعه است(9)

استاد غلامحسین یوسفی ادیب، نویسنده، مصحح متون و استاد برجسته ادبیات فارسی :
محمود در دشمنی با معتزله و شیعیان بر وفق سیاست بنی‌عباس، می کوشید. بروزگار او و پسرش مسعود، کار اهل سنت رونق گرفته و حال آنکه معتزله دچار شکست شدند. نظامی عروضی می نویسد وقتی فردوسی شاهنامه را به پایان رساند و به محمود عرضه کرد محمود با آن جماعت تدبیر کرد که فردوسی را چه دهیم؟ گفتند : پنجاه هزار درم، و این خود بسیار باشد، که او مردی رافضی است و معتزلی مذهب و این بیت بر اعتزال او دلیل کند:
به بینندگان آفریننده را
نبینی، مرنجان دو بیننده را
و بر رفض او این بیتها دلیل است  که او گفت :
خردمند گیتی چو دریا نهاد 
بر انگیخته موج از و تند باد.
 چو هفتاد کشتی درو  ساخته 
همه بادبانها بر افراخته
میانه  یکی خوب کشتی عروس 
بر آراسته همچو چشم خروس
پیمبر بدو اندرون با على 
همه اهل بیت نبی و وصی 
اگر خلد خواهی  بدیگر سرای
بنزد نبی و وصی  گیر جای 
گرت زین بد آید گناه منست 
چنین دان و این راه راه منست
برین زادم و هم برین بگذرم
یقین دان  که خاک پی حیدرم

فرّخی سیستانی، بحثی در احوال و روزگار و شعر او، انتشارات کتابفروشی باستان، مشهد مقدس، 1341ش، صفحه173