دکتر منوچهر مرتضوی، ادیب، نویسنده، پژوهشگر و حافظ شناس برجسته معاصر:
...مسلما فردوسی به عنوان یک مسلمان راستین و ثناگوی پیغمبر و حیدر نمی توانسته درباره استیلای تازیان بر ایران و توجیه این واقعه تاریخی نظر روشن مشخصی داشته باشد...
فردوسی و شاهنامه،47_48
ایشان همچنین در مورد تمایز میان اسلام و اعراب در کلام فردوسی می نویسد:
غلبه تازیان،که مفهوم و اثری کاملا متفاوت با مسأله کیش اسلام در اذهان ایرانیان داشته تا حد امکان و آگاهانه و غالبأ ناخوداگاه در شاهنامه مطرح شده و از استیلای اژدهاک تازی تا رستم هرمزد سپهسالار ایران در پایان شاهنامه،و بعضی اشارات دیگر چیرگی خود را بر روح و احساسات سخنور بزرگ طوس نشان می دهد.
فردوسی و شاهنامه،ص50