فردوسی شیعه است(۵)

شیخ آقا بزرگ تهرانی معروف به صاحب الذریعه فقیه، محدث و کتابشناس سرشناس شیعه، فردوسی را از جمله شیعیان مخلص می داند که اخلاص او از اشعارش پیداست:
و للفردوسی قَصائدُ فی مدحِ أمیر المؤمنین علی(ع) یَظهَرُ مِنها إخلاصُه فی التشیع، منها قوله فی قصیدة:
شهی که زد به دو انگشت مره را به دو نیم
ز بهر قتل عدو ساخت ذو الفقار انگشت
شهی که تا به دو انگشت در ز خیبر کند
برآمد از پی إسلام صد هزار انگشت
الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج13، دارالاضواء، بیروت-لبنان، 1403ق، صفحه 20

فردوسی شیعه است(4)

هلموت ریتر خاورشناس، شرق شناس، نویسنده و پژوهشگر آلمانی:
در مورد قدر نشناسی محمود درباره شاهنامه چند حدس زده شده است، در هجونامه سخن ازین است که محمود او را بدکیش خوانده است و بیمش داده که زیر پای پیلانش خواهد انداخت، و باز می گوید که سخن بدگویان را شنیده و در نتیجه حتی نگاهی هم به شاهنامه نکرده است، بعید نیست که کسانی در نزد محمود که دشمن شیعیان( خاصه اسماعیلیان) بود، شیعی بودن فردوسی را به میان کشیده و از او بدگویی کرده باشند
فردوسی و شاهنامه، هلموت ریتر، ترجمه افسانه ریاحی، مندرج در سیمرغ، تیر1357، شماره5، ص41

فردوسی شیعه است(۳)

دکتر بهرامگور آنکلساریا، موبد زرتشتی، ایران‌شناس معروف هندی و استاد زبان و ادبیات ایران باستان:
در طی چندین قرن که از خلق شاهنامه می گذرد، بسیار کسان بر فردوسی ایرادها گرفته و از کار وی به انحاء مختلف انتقاد کرده اند که اهم آن به قرار زیر است:
1_وی درباره نیاکان ایرانی خویش تعصب داشته و آنها را برتر می دانسته.
2_وی پیرو آئین شیعی بوده و در کتابش از این مذهب طرفداری کرده.
فردوسی جاودان، ترجمه مهدی غروی، مندرج در سیمرغ، آبان1355، شماره 3، ص73و74

فردوسی زرتشتی نیست(۳)

پروفسور سید حسن امین تاریخدان، ایرانشناس، فیلسوف و ادیب معروف ایرانی در مورد ادعای زرتشتی بودن فردوسی چنین می نویسد:

فردوسی شاعری غیرمذهبی است؛ با این همه او نه تنها به حکایت نام (حسن) و کنیت(ابوالقاسم) خویش و نام پدرش (على) بلکه همچنین بنا به ابیات متعددی که در سرتاسر شاهنامه قابل ارائه است. بی هیچ تردیدی مسلمان (و نه زرتشتی) ست.
 آنچه در اشعار او در ستایش کیش زرتشتی دیده می شود ناشی از گزارش های امانت دارانه ی او از منابعی ست که او آنها را بی دخل و تصرف نقل کرده است.
اکثر ما ایرانیان امروز، مسلمان و مسلمان زاده ایم اما به ایران باستان و کیش زرتشتی هم در گفتار و نوشتار،احترام داریم مهمتر آنکه فردوسی - مانند اکثر ایرانیان فرهیخته - میان اسلام و اعراب تفاوت قائل است و دشمنی او نه با دیانت اسلام بلکه با فاتحان عرب و حاکمان ستم پیشای مسلمان نماست.
مذهب فردوسی و ادیان در شاهنامه، مجله ی حافظ، ش 27، ص30

فردوسی شیعه است(۱)

دکتر حسین رزمجو استاد زبان و ادبیات فارسی 
جهان بینی توحیدی اسلامی که خداوند بی انباز را آفریدگار مطلق جهان میداند اساس و زیر بنای اعتقادات سراینده حکیم شاهنامه را تشکیل می دهد. و با توجه به این که سایر اصول اعتقادی اسلام یعنی نبوت امامت، عدل و معاد منبعث از اصل توحید است و مظاهر این اصول- چنانکه ذیلاً درباره آنها بحث خواهد شد به وضوح در اندیشه ها و سخنان فردوسی و عمل او مشاهده میشود و اینها همگی نشانه ایمان راسخ وی به اسلام می باشد و مبین آن است که به رغم تصورات بی پایه ای که برخی دربارۀ دیانت فردوسی ،دارند او مسلمانی مؤمن و شیعه ای است پرشور و ارادتمند به خاندان عصمت و طهارت (ع)
ایمان فردوسی را به دو اصلِ نبوت و امامت یا اعتقاد به حضرت محمد(ص) و امامتِ علی (ع) از ابیات موجود در دیباچه که چنین آغاز می شود می توان شناخت
به گفتار پیغمبرت راه جوی
دل از تیرگی ها بدین آب شوی
که من شهرِ علمم، علیم در است
درست این سخن قول پیغمبر است
منم بنده اهل بیت نبی
ستاینده خاک پای وصی
به دنبال اشعار مذکور جهان را به دریایی طوفانی و پر موج تشبیه کرده است که هفتاد کشتی بر آن رهسپارِ سواحلِ امن بهروزی دنیا و آخرت هستند و از میان این کشتی‌ها، تنها کشتی که ناخدای آن نبی اکرم (ص) و وصّی او امام علی (علیه السلام) و سرنشینانش اهل بیتِ عصمت هستند از گردابها به سلامت نجات خواهد یافت. و چنین نتیجه ای می گیرد که
اگر چشم داری به دیگر سرای
به نزد نبی و وصی گیر جای
گرت زین بد آید گناه منست 
چنین دان و این راه راه منست
برین زادم و هم برین بگذرم
یقین دان  که خاک پی حیدرم
و شیعه بودن خود را به اثبات می رساند
قلمرو ادبیات حماسی ایران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران 1381، ص31 و 32

فردوسی سنّی نیست

آنچه که از سخنان حکیم فردوسی در باب دین و مذهبش از متن شاهنامه و هجونامه منسوب به او و نیز سخنان سایر منابع از قبیل مورخین و تذکره نویسان فهمیده می شود، مسلمانی و شیعه بودن اوست و در مورد تسنن فردوسی منبع و کتابی در میان اهل سنت به آن اشاره نکرده است.
حال عده ایی در زمان معاصر به دنبال اثبات سنی بودن فردوسی هستند. و مهمترین و شاید تنها دلیل آنها بر این مدعایشان، ابیاتی است که در بعضی از نسخ شاهنامه در مدح خلفای سه گانه اهل سنت آمده است. اما جالب است بدانید که این ابیات از ابیات جعلی و الحاقی شاهنامه هستند
با اثبات الحاقی بودن این ابیات دیگر دلیل و مجالی برای بحث پیرامون تسنن فردوسی باقی نمی ماند
کسانی که به دنبال اثبات تسنن حکیم فردوسی بوده اند، به قول استاد علی ابوالحسنی (منذر) خود را به رنج بیهوده افکنده و خودشان نیز به شهرت تشیع فردوسی اعتراف کرده اند.
در این مقدمه فقط به ذکر یک نمونه از سخنان کسانی که به دنبال اثبات سنی بودن حکیم فردوسی بوده است اکتفا می کنیم
یکی از افرادی که تلاش زیادی برای اثبات سنی بودن یا حداقل شیعه زیدی بودن فردوسی کرده است، حافظ محمود شیرانی پژوهشگر و نویسنده اهل هند است، که با وجود تلاش فراوان به ناچار چنین می نویسد :
روایات قدیم او را شیعه می گویند
در شناخت فردوسی، ترجمه شاهد چوهدری، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، تهران 1369، ص161
درباره تسنن فردوسی نه در هیچ کتاب  و نه در میان اهل سنت، روایتی در این مورد دیده نشده است.
همان، ص181
استاد جلال خالقی مطلق ادیب، پژوهشگر و شاهنامه پژوه نامدار ایرانی در مورد حافظ محمود شیرانی چنین می نویسد 
شیرانی فردوسی را اهل تسنن یا شیعه زیدی می داند ولی این دانشمند همانگونه که در مقاله ایی که درباره هجونامه نوشته است، بیشتر در پی اعاده حیثیت از محمود است و در مقاله ای که در مورد مذهب شاعر نوشته است، قصد او بیشتر دفاع از تسنن است. یعنی او با وجود اطلاع گسترده ایی که از شاهنامه داشت در کارش گرفتار تعصب مذهبی و مانند بعضی از پان ترکیست ها، در پِی مهر به محمود (غزنوی‌) بود. همچنان که تعصبات ملی سبب شده است که از قلم برخی از ایرانیان درباره محمود و فردوسی مطالبی نادرست صادر گردد.
نگاهی تازه به زندگی نامه فردوسی، مندرج در نامه ایران باستان، سال ششم، شماره اول و دوم، 1385ش، صفحه 18